Hebben taakgerelateerde conflicten een positieve invloed op de kwaliteit en kwantiteit van ideeën van innovatieve projectteams? En kunnen relationele conflicten deze relatie negatief beantwoorden?
Ondermeer deze vragen stonden centraal in mijn onderzoek naar ‘Conflict and creativity’. Uit het onderzoek bleek dat taakconflict bij een divergente taak wel degelijk tot een hogere kwantiteit aan ideeën kan leiden. De kwaliteit van ideeën stijgt echter niet in alle gevallen. Dit is vooral afhankelijk van de definitie. Respondenten gaven aan ideeën niet kwalitatief beter te vinden als ze origineel zijn, maar wel als ze nuttig zijn.
Focus op taakgerichte conflicten
Mijn onderzoek werd uitgevoerd onder 270 respondenten van ‘Frismakers’, een platform voor mensen die in hun werk bezig zijn met vernieuwing op verschillende fronten. De respondenten hebben allemaal te maken met innovatie in werk. Verschillende eerdere onderzoeken wijzen uit dat conflicten tot op zekere hoogte een positief effect kunnen hebben op innovatie en creativiteit binnen een team. Of dat zo is, hangt ook af van de aard van het conflict. Conflict kan binnen een team voorkomen op relationeel-, taak- en procesniveau. Van deze drie is bekend dat conflicten over een taak doorgaans een meer positief effect hebben dan andersoortige conflicten. In mijn onderzoek heb ik mijn focus dan ook gericht op dit soort conflicten.
Divergente en convergente taken
De concrete onderzoeksvraag was of een taak gerelateerd conflict een positieve invloed heeft op de kwaliteit en kwantiteit van ideeën, waardoor de creativiteit van het team dat betrokken is bij innovatieve projecten wordt vergroot. Daarnaast werd de vraag onderzocht of een relationeel conflict een negatief effect zou hebben op de relatie tussen taakconflict en de creativiteit van een team. Voor het beantwoorden van deze vraag heb ik onderscheid gemaakt tussen zogeheten divergente en convergente taken. Divergente taken zijn taken die gericht zijn op het genereren van zoveel mogelijk ideeën, waarbij er ook meerdere oplossingen voor het probleem zijn. Convergente taken zijn gericht op het logisch en snel genereren van één oplossing. Logischerwijs draaien divergente taken dus om kwantiteit en convergente taken om kwaliteit.
Meer ideeën bij divergente taken
Van de zeven geformuleerde hypothesen konden er maar enkele op grond van het onderzoek bevestigd worden. De belangrijkste was dat taakconflict bij een divergente taak wel degelijk tot een hogere kwantiteit aan ideeën kan leiden. Dit is waarschijnlijk een gevolg van het gegeven dat mensen eerder bereid zijn of de noodzaak voelen hun ideeën te delen in een conflictsituatie. De kwaliteit van ideeën stijgt niet in alle gevallen. Dit is vooral afhankelijk van de definitie. De respondenten gaven aan ideeën niet kwalitatief beter te vinden als ze origineel zijn, maar wel als ze nuttig zijn.
Vinden van oplossing niet beïnvloed door taakconflict
Wat betreft de convergente taken speelt dat nut ook een grote rol. Taakconflict bleek nauwelijks van invloed op de losse ideeën, en zou nog minder invloed hebben als de waarde van ideeën alleen met een factor van nut gemeten waren. Ook het vinden van een oplossing wordt niet beïnvloed door
taakconflict. De invloed van relationele conflicten, op de kwaliteit en kwantiteit van ideeën, bleek uiteindelijk moeilijk te meten en daarom ook niet te bewijzen.
Belang voor de praktijk
Binnen mijn onderzoek heb ik ook een aantal ‘ongestructureerde’ interviews gehouden met betrokkenen waaruit bleek dat de positieve invloed van taakgerichte conflicten in de praktijk groter is dan in het onderzoek kon worden aangetoond. Hieruit bleek bijvoorbeeld dat conflict een positiever effect heeft in een later stadium van het innovatieve proces. Onder bepaalde omstandigheden is het waarschijnlijk dat conflict wel degelijk een positieve invloed op de creativiteit binnen een innovatief teamproces heeft. Ik heb hieruit geconcludeerd dat projectmanagers er goed aan zouden doen om conflict een rol te laten spelen in het creatieve proces.
Toekomstig onderzoek
Conflicten zijn onderhevig aan verschillende omstandigheden. Zo zijn persoonlijkheid van werknemers, tijdstip, openheid en respect binnen een team van invloed op conflict. Volgens mij is er nog meer onderzoek naar het onderwerp nodig. Niet alle factoren die een rol spelen bij conflicten heb ik mee kunnen nemen in mijn studie.
Voor meer informatie en contact:
jitske.mols@gmail.com
nl.linkedin.com/in/jitskemols
Artikelen archief
Lees ook:
